ทำไมลูกค้าไม่ชอบหัวหน้าทัวร์ผู้หญิง? (Beeline Academy)

อีกบทความจากซีรี่ย์ที่แพมเขียนให้กับ Beeline Academy โรงเรียนฝึกอบรมหัวหน้าทัวร์ เมื่อตอนรับตำแหน่งเป็น Marketing Communication Manager ของบริษัท บีไลน์ทัวร์ Beeline Tours & Travel ตอนที่เขียนบทความนี้เป็นช่วงวันสตรีสากลพอดีเลยถือโอกาสเล่าประสบการณ์ที่ตัวเองเคยเจอเมื่อตอนทำหน้าที่เป็นหัวหน้าทัวร์ บางส่วนก็ฟังมาจากหัวหน้าทัวร์คนอื่น และบางส่วนก็ฟังมาจากการได้คุยกับลูกค้าโดยตรง ส่วนหนึ่งอยากจะเขียนเก็บบันทึกไว้ อีกส่วนหนึ่งรู้สึกอยากประจานพฤติกรรมแย่ๆของคนที่เหยียดเพศ และเป็นอุทาหรณ์เตือนหลายๆคนว่าอย่าไปมีความคิดมีพฤติกรรมแบบนี้

. . .

เนื่องจากวันที่ 8 มีนาคม ที่ผ่านมาเป็นวันสตรีสากลโลก ผู้หญิง ถือเป็นแรงงานสำคัญในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว ทั้งในส่วนงานสายการบิน โรงแรม และบริษัททัวร์ ย้อนไปตั้งแต่เริ่มมีอาชีพหัวหน้าทัวร์ในประเทศไทยครั้งแรกประมาณยุคปี 1980s หัวหน้าทัวร์จะเป็นผู้ชายจึงทำให้มีภาพจำว่าอาชีพหัวหน้าทัวร์ต้องเป็นผู้ชายเท่านั้น เพิ่งในยุคปี 1990s ถึงจะเริ่มมีหัวหน้าทัวร์ผู้หญิงเพิ่มขึ้น แต่น่าเสียดายที่การเป็นผู้หญิงในอาชีพหัวหน้าทัวร์นั้นมีอุปสรรคมากมาย บ่อยครั้งลูกค้า และผู้จ้างงานเองมักจะมีอคติว่าผู้หญิงทำงานไม่ได้ดีเท่าผู้ชาย และนี่คือเหตุผล...

1. หัวหน้าทัวร์ผู้หญิง… ช่วยยกของไม่ได้

จริงอยู่ที่เหตุผลนี้ทำให้ผู้หญิงไม่เหมาะที่จะเป็นหัวหน้าทัวร์ใบสมัยเมื่อ 30-40 ปีก่อนที่คนยังมองว่าผู้หญิงอ่อนแอ จะช่วยลูกค้าได้อย่างไรเพราะหน้าที่ของหัวหน้าทัวร์สมัยก่อนจะต้องช่วยลูกค้ายกกระเป๋าเนื่องจากตอนนั้นบริษัททัวร์ไม่ได้จ้างพนักงานยกกระเป๋าในโรงแรมเพิ่มให้ กระเป๋าไม่มีล้อลาก คนเที่ยวสมัยก่อนเป็นผู้สูงอายุมากยกเองแทบจะไม่ไหว และลูกทัวร์ตอนนั้นขนของกันเยอะมากเนื่องจากกลัวหนาว อย่าลืมว่าสมัยนั้นยังไม่มีอินเตอร์เน็ตให้เช็ตอุณหภูมิล่วงหน้า และไม่มีเสื้อกันหนาวที่ทันสมัยอย่าง heat tech เหมือนตอนนี้

“ผมเคยพาทัวร์ลูกค้า 25 คน กระเป๋า 70 ใบ แล้วหนักมากทุกใบเพราะสมัยนั้นทุกคนข้อมูลน้อย และคนกลัวหนาวเลยต้องเอาเสื้อผ้าหนาๆไปเยอะ” - คุณหมู สมยศ ลิ้มทองคำ (ผู้ก่อตั้ง และหัวหน้าทัวร์ บริษัทบีไลน์ทัวร์)

มันจึงเป็นภาพจำที่ตกทอดมาจากอดีตที่หัวหน้าทัวร์มักจะยกกระเป๋าเดินทางให้ลูกค้า แต่ปัจจุบันนี้พฤติกรรมสังคมเปลี่ยนไป ลูกค้าสามารถดูแลกระเป๋าของตัวเองได้ง่ายขึ้นเพราะกระเป๋ามีล้อ สะดวกที่จะลากเข้าลิฟต์ขึ้นห้องเองได้ แถมบริษัททัวร์ส่วนใหญ่ก็จะจ้างพนักงานยกกระเป๋าเพิ่มให้ ผู้หน้าทัวร์ในปัจจุบันจึงมีหน้าที่เพียงแค่ช่วยอำนวยความสะดวกให้ลูกค้าบางท่านที่ต้องการความช่วยเหลือเท่านั้น

2. หัวหน้าทัวร์ผู้หญิง… ดูแลลูกค้าไม่เต็มที่

มักจะได้ยินข้อติเตียนจากลูกค้าผู้หญิงด้วยกันเองถึงหัวหน้าทัวร์ผู้หญิงที่สวยหน่อยในเรื่องการแต่งกายเป็นพิเศษ ความจริงใครจะแต่งตัวอย่างไรก็เป็นสิทธิของเขา ตราบใดที่เขาแต่งตัวถูกกาลเทศะ และปฏิบัติหน้าที่ของเขาได้เต็มที่ กรณีที่หัวหน้าทัวร์ผู้หญิงมาพบลูกค้าสายในตอนเช้าก็ผิดเพราะว่าสาย ไม่เกี่ยวกับกับการแต่งตัว อยู่ที่เขามีความรับผิดชอบ มีวิธีบริหารจัดการอย่างไร และผลงานโดยรวมมากกว่า

คุณหมู สมยศ ยังเล่าอีกว่า… “สมัยก่อนเวลาออกทัวร์ไม่มีการควบคุมเรื่องเวลา โปรแกรมเริ่มออกรถ 7 โมงเช้าจบ 5 ทุ่ม ต่างจากสมัยนี้ที่มีกฏหมายให้คนขับรถขับได้วันละไม่เกิน 12 ชั่วโมงรวมพักเท่านั้น งานหัวหน้าทัวร์จึงเป็นงานที่หนักมากทำให้หลายบริษัทไม่นิยมจ้างผู้หญิงเพราะคิดว่าจะต้องใช้เวลาดูแลตัวเองมากกว่าผู้ชาย ทั้งๆที่ความจริงแล้วหัวหน้าทัวร์ผู้ชายหลายคนเกเรออกไปเที่ยวกลางคืนทำให้เสียงานวันรุ่งขึ้นก็มี นอกจากนี้เป็นเรื่องของความปลอดภัย สมัยที่ผมพาทัวร์ไม่สามารถหาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ตได้ ไม่มี GPS หัวหนัาทัวร์ต้องแวะดูแผนที่ และออกไปเดินสำรวจเส้นทางเมืองตอนกลางคืนเป็นประจำ บางทีมืด และเปลี่ยวอาจจะเกิดอันตรายได้แต่ยุคนี้เปลี่ยนไปแล้ว หัวหน้าทัวร์สามารถศึกษาหาข้อมูลก่อนออกเดินทางจริงได้ง่าย และปลอดภัยทำให้ผู้หญิงเป็นหัวหน้าทัวร์ได้”

3. หัวหน้าทัวร์ผู้หญิง… อารมณ์แปรปรวน ชักสีหน้า

เรื่องการเก็บอารมณ์น่าจะอยู่ที่คนมากกว่า เพราะไม่ว่าจะเพศไหนก็ชักสีหน้าได้เหมือนกัน หัวหน้าทัวร์มืออาชีพที่ดีควรจะต้องเก็บอารมณ์ได้เพราะเขาอยู่ในอาชีพบริการ คุณหมู สมยศ เล่าว่า “ผู้หน้าทัวร์ผู้หญิงนี่สิดี มีความอ่อนโยน นุ่มนวล บริการดี เข้ากับคนได้ง่าย เวลามีปัญหาอะไรในต่างประเทศก็มีคนช่วยเหลือได้รับความเห็นอกเห็นใจมากกว่าเวลาเป็นหัวหน้าทัวร์ผู้ชาย”

4. หัวหน้าทัวร์ผู้หญิง… มีลูก มีผัว มีบ้านต้องดูแล

น่าจะเป็นปัญหาของ Working Mum บรรดาแม่ๆ เมียๆ ที่ทำงานกันทั่วโลก และทุกวงการไม่ใช่แค่ทัวร์ แต่อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวอาจจะถูกจ้องมองเป็นพิเศษเนื่องจากคุณแม่ที่เป็นหัวหน้าทัวร์จะไม่ได้อยู่บ้านหลายวัน แต่มันก็เป็นความสมัครใจของเขาที่เขาต้องการจะทำอาชีพนี้ คุณมีคุณมีสิธอะไรไปเลือก ไปตัดสินใจแทนเขาว่าเขาควรจะอยู่บ้านไม่ต้องออกมาทำงาน อยู่ที่ตกลง และบริการจัดการกันในครอบครัวเขา

5. หัวหน้าทัวร์ผู้หญิง… ทำให้เกิดเรื่องชู้สาว

หลายครั้งที่หัวหน้าทัวร์ผู้หญิงที่หน้าตาดี คล่องแคล่ว บุคลิกดีจะดูเป็นคนน่ารัก และมีเสน่ห์จนทำให้ลูกทัวร์ผู้หญิงหลายคนรู้สึกหึงหวงกลัวว่าสามีจะนอกใจ แต่ปัญหาชู้สาวไม่เคยเกิดได้เพราะผู้หญิงฝ่ายเดียว และหลายครั้งคุณลูกค้าผู้หญิงก็คิดกังวลไปเอง เรื่องชู้สาวก็สามารถเกิดขึ้นกับหัวหน้าทัวร์ชายได้เช่นกัน

เมื่อหัวหน้าทัวร์ผู้หญิงมักจะมีบุคลิกดี พูดจาฉะฉาน เป็นที่ต้องตาต้องใจให้ลูกทัวร์ชายหลายคนอยากจีบ และวิธีจีบของลูกทัวร์เหล่านั้นมักจะเข้าข่ายการล่วงละเมิดทางเพศ (Sexual Harassment) โดยส่วนใหญ่ เพราะคิดว่าเริ่มสนิทจึงแซวทีเล่นทีจริงได้ ยกตัวอย่างเช่น คืนนี้ คุณหัวหน้าทัวร์จะไปนอนห้องไหน หรือถามเรื่องส่วนตัวอื่นๆที่เกิดขอบเขตงาน ซึ่งคุณจะไปลงโทษโดยเลิกจ่างหัวหน้าทัวร์ผู้หญิงที่ไม่ได้ทำอะไรผิดเลยก็ไม่ถูก

จากประสบการณ์ที่ทำงานในวงการทัวร์มาหลายปีได้ร่วมงาน และสัมภาษณ์หัวหน้าทัวร์ที่มีฝีมือดีเยี่ยมหลายคนมาก พูดได้เต็มปากว่าหัวหน้าทัวร์คุณภาพแบบมีทุกเพศ ไม่ว่าจะเป็นผู้หญิง ผู้ชาย หรือ LGBTQ (กลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ) มันแสดงให้เห็นว่าการเป็นเพศใดเพศหนึ่งไม่ได้ทำให้คุณเก่งน้อยลงเลยแต่อยู่ที่ความเป็นมืออาชีพ และทักษะของคุณมากกว่า

บีไลน์ทัวร์ มีนโยบาย และจุดยืนชัดเจนที่ไม่แบ่งเพศ และไม่เคยมีการปฏิเสธสิทธิการคัดเลือกหัวหน้าทัวร์ และทีมงานด้านอื่นๆโดยใช้เพศเป็นเกณฑ์การตัดสิน หากคุณเป็นคนดี และคนเก่ง.. เราต้องการคุณ!

สนใจร่วมงานกับเรา ส่งประวัติของคุณมา หรือ กรอกฟอร์ม สำหรับตำแหน่งงานอื่นๆ ดูรายละเอียดได้ที่นี่

. . .

เมื่อปี 2016 แพมตั้งใจก่อตั้ง Beeline Academy โรงเรียนอบรมหัวหน้าทัวร์ ขึ้นมาเพื่อเป็นการพัฒนาบุคลากรทางด้านการท่องเที่ยว และเฟ้นหาหัวหน้าทัวร์หน้าใหม่เข้ามาร่วมงานกับบริษัทบีไลน์ทัวร์ Beeline Tours & Travel และบริษัทอื่นๆที่ต้องการ เพราะบริษัททัวร์จำนวนมากประสบปัญหาขาดแคลนหัวหน้าทัวร์ในช่วงฤดูการท่องเที่ยวอย่างสงกรานต์ ทำให้เกิดการจ้างงานหัวหน้าทัวร์ที่ไม่มีคุณภาพส่งผลให้ลูกค้าไม่พึงพอใจในความสามารถ และการบริหารของหัวหน้าทัวร์ที่ไม่ได้มาตรฐานเหล่านี้เป็นจำนวนมาก

จากประสบการณ์ต้องบอกเลยว่าการที่หัวหน้าทัวร์มีบัตรผู้นำเที่ยวออกให้โดนการท่องเที่ยวนั้นไม่ได้แปลว่าเขาสามารถนำทัวร์ได้ดี เพราะหลักสูตร และการทดสอบไม่ได้เน้นสอนให้เขาเป็นหัวหน้าทัวร์ outbound (พานักท่องเที่ยวไทยไปต่างประเทศ) แต่เน้นให้เขาทำ inbound (พานักท่องเที่ยวต่างชาติเที่ยวประเทศไทย) มากกว่าซึ่งเราจะเรียกไกด์ประเภทนี้ว่ามัคคุเทศก์ไม่ใช่หัวหน้าทัวร์ (อ่านต่อ: ความแตกต่างระหว่างมัคคุเทศก์ กับหัวหน้าทัวร์) แพมเลยใช้ช่องว่างตรงนี้ลองเปิดหลักสูตรชื่อว่า Tour Leader 1, Tour Leader 2 และ Tour Leader Private Class ขึ้นมา ผลตอบรับเป็นที่น่าพอใจมากทั้งคนสมัครเรียน หัวหน้าทัวร์มืออาชีพที่เห็นด้วยกับแนวทางการ และวิสัยทัศน์ของโรงเรียนทำให้มีหัวหน้าทัวร์เก่งๆอยากมาร่วมงานกับ Beeline มากขึ้น และนี่เป็นหนึ่งในบทความที่แพมเขียนขึ้นมาเป็นการโปรโมทโรงเรียนในช่วงนั้น เดี๋ยวจะทยอยเอามาลงเรื่อยๆ อย่าตกใจถ้าใช้ "ครับ" เพราะเป็น strategic decision เพื่อให้เกิด character และอารมณ์ของแบรนด์ที่แตกต่าง...

บทความนี้ได้ถูกโพสต์ใน Facebook ของ Beeline เมื่อมีนาคม 2020 คลิ๊กที่นี่

Photo by Casia Charlie from Pexels